Sách người lớn: Ở Tây và ở ta

Hạnh Đỗ

 

Tiền Phong- Tiểu thuyết tình yêu, có yếu tố tình dục là một thể loại được công nhận ở phương Tây. Tên riêng của nó là erotic romance book (sách lãng mạn khiêu dâm), một số nhà nghiên cứu gọi nó là “sách kỹ năng”. “50 sắc thái”, bộ ba “Chạm mở, soi chiếu, hòa quyện” được xuất bản ở Việt Nam đều nằm trong số đó.

Hẳn một xu hướng viết về sex

Phương Tây công nhận “sách khiêu dâm” từ rất sớm. BBC Capital đưa tin: Bộ sách “La Nouvelle Justine” – một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của hầu tước Sade đã được xuất bản từ thế kỷ 18 tại Pháp. Bản in đầu tiên của nó thậm chí được giới sưu tầm sách mua với giá 134.801 usd.

Trong các trang đọc sách trực tuyến (ví dụ Goodreads – trang đọc sách trực tuyến được biết đến rộng rãi trên toàn thế giới), “50 sắc thái” chỉ là một “bao diêm” bên cạnh hàng trăm tên tuổi lừng danh khác.

Hotboy facebook Nguyễn Triều Dương (sinh sống tại Mỹ) cho biết: “Trong rất nhiều các hiệu sách lớn của thế giới mà tôi từng đi, sách khiêu dâm được bày bình đẳng cạnh sách về chính trị, sức khỏe, thậm chí sách giáo khoa. Có lần tại bang Cali, tôi từng thấy cuốn “Dị bản” của Keng có dòng chữ ngoài bìa “chỉ đọc khi tuổi đã 18 tuổi” cũng bày trong kệ này”.

Keng chỉ là một trong rất nhiều tác giả trẻ của Việt Nam hiện nay quan tâm đến việc đưa sex vào tác phẩm của mình và coi nó như một đề tài gần gũi. Nguyễn Ngọc Thạch cũng từng tuyên bố: “Tôi viết về sex vì thấy nó đẹp”. Linh Lê thản nhiên hơn: “Sex thì có gì để mà câu khách”? Trang Hạ thẳng thắn chất vấn: “Sex có gì là xấu”, đến mức mà cả cộng đồng phải “nhảy xếch lên” chỉ vì cuốn này cuốn kia có yếu tố sex?

Nhiều năm nay, văn học Việt Nam đã chứng kiến sự trình làng của hàng loạt tác phẩm văn học mang đậm chất sex như “Ổ rơm” của Trần Quốc Tiến, “Rỗng ngực” của Phan Huyền Thư, “Chờ tuyết rơi”, “Đảo cát trắng” của Đặng Thiều Quang, “Song Song” - Vũ Đình Giang; “Bóng đè” của Đỗ Hoàng Diệu; thơ Nguyễn Thúy Hằng và rải rác trong những truyện ngắn của Dương Bình Nguyên, Từ Nữ Triệu Vương, Linh bacardi, Phạm Ngọc Lương…

Cho đến thế hệ 9x gần đây nhất như Nguyễn Ngọc Thạch, Gào, Hạ Vũ, Tuệ Nghi, Tâm Phan v.v… càng không hiếm “những sex là sex”. Đến cả một cây viết “chất phác” như Nguyễn Ngọc Tư, tiểu thuyết “Sông” mới nhất của cô cũng “đẫm sex”. Hoặc một người viết “khó hiểu” kiểu văn chương chính thống như Nguyễn Bình Phương, trong  “Ngồi” cũng chi chít những cảnh làm tình mà “nếu bắt chước có thể gãy xương sống” (bình luận của độc giả).

Có gì đâu mà rộn!

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp từng được đánh giá là bạo tay khi đưa những chi tiết sex vào tác phẩm cho rằng: “Tình dục là cội nguồn của sự sống. Viết về tình dục cũng như viết về lòng nhân, lòng tham, cái ác... Không có gì quá đặc biệt ở đây. Tuy nhiên, viết hay về tình dục rất khó”. Khi được hỏi, ông có đánh giá cao một tác phẩm “khiêu dâm” nào không thì Nguyễn Huy Thiệp đề cử “Nhục bồ đoàn” của Lý Ngư.

Cô Trần Xuân Hòa (Bordeaux, Pháp) kể: “Vì để khuyến khích con học tiếng Việt, thỉnh thoảng tôi đặt mua sách trong nước rồi dụ con đọc. Con tôi đang tuổi teen, cháu rất quan tâm đến đề tài sex. Chúng tôi có thể đọc sách về sex cùng nhau, thỉnh thoảng cháu cũng hỏi mẹ chuyện này chuyện kia về các phong tục trong nước.

Và cháu sẽ bình luận theo cảm nghĩ của mình. Cháu bảo “Họ, bột hư ảo” của Nguyễn Thúy Hằng viết về sex hay. Tôi nghĩ, trong một xã hội chưa được phổ biến rộng các kiến thức về sex tất nhiên sẽ sinh ra những người tò mò chuyện kín của người khác. Ngược lại, khi được giáo dục giới tính đầy đủ, người ta sẽ chỉ quan tâm nhà văn này viết có hay không, chứ không ai đi đo đếm: sách đó nhiều sex hay viết bạo tay này khác”.

“Ở Nhật tình dục là chuyện giải trí và là nhu cầu bình thường như ăn, ngủ, chơi… nên nó đương nhiên cần có những thứ bổ trợ để đạt tới ngưỡng hưởng thụ cao nhất. Ấn phẩm khiêu dâm có cho đủ mọi lứa tuổi, có cả những bộ phim cấp ba cho người già do những ngôi sao khiêu dâm lớn tuổi đảm nhận vai chính. Tất cả những thứ này được bày bán công khai, kể cả trên giá sách trong tiệm Convenience store” – chia sẻ của mẹ Masao, sống tại Nhật.

Nhà nghiên cứu Trịnh Hoài Nam khuyến cáo: “Đừng nên quá lo lắng vì các chi tiết sex trong sách sẽ làm “ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ con” hay làm “bại hoại thuần phong mỹ tục”. Người đọc bây giờ tinh lắm, họ biết cái gì là ngọc, cái gì là rác. Nếu tác phẩm thực sự không đáng giá, người ta sẽ vứt nó khỏi đầu ngay. Ở Anh, sau khi “50 sắc thái” ra đời, chuỗi khách sạn Travelodge thống kê trong tổng số 22.648 cuốn sách bị bỏ lại trong chuỗi khách sạn này vào năm 2013, thì tập thứ ba trong bộ “50 sắc thái” đứng đầu danh sách những cuốn tiểu thuyết bị vứt bỏ.

“Sex sell” - công thức chưa cũ

“Sex sell” là một cụm từ phổ biến ở Mỹ, có nghĩa: những thứ liên quan đến sex thì luôn đắt hàng, trong đó có sách.

Trong số những “bom tấn” xuất bản hàng năm, sách khiêu dâm chiếm một vị trí gần như bất khả xâm phạm. Sau “50 sắc thái”, bộ “After” của Anna Todd mới xuất hiện 3/4 phần trên mạng internet đã thu hút hơn 1 tỷ lượt đọc. Ngay sau đó Todd ký được một hợp đồng xuất bản trị giá hàng trăm nghìn USD với NXB Mỹ Simon & Schuster.

Các cuốn sách của thế hệ “nhà văn mỹ nữ” ở Trung Quốc như: Vệ Tuệ, Miên Miên, Xuân Thụ, Cửu Đan, Tào Đình v.v... đều nằm trong danh sách best seller, tác giả sau đó nhanh chóng nổi tiếng và giàu có.

Thế hệ sau như Mộc Tử Mỹ, vẫn tiếp tục gặt hái thành công khi “Di Tình Thư” (cổ súy tự do tình dục) ngay trong lần  in đầu tiên đã cán mốc 140.000 cuốn (gấp chục lần lượng in bình quân lần đầu tác phẩm của các nhà văn gạo cội).

Trong nước, những cuốn “dính sex” cũng luôn nằm trong top  bán chạy và được tái bản nhiều lần như: “Dị bản”, “Đời callboy”, “Sex và những thứ khác” v.v…

Dòng sách khiêu dâm “hẳn hoi” cũng luôn có lượng độc giả trung thành, trong đó không ít người nổi tiếng. Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Glamour, Victoria Beckham cho biết: Cô là fan cuồng của bộ tiểu thuyết “50 sắc thái”. Thậm chí cô đã thuyết phục mẹ cô - Jackie Adams đọc tiểu thuyết này.

Scarlett Thomas nữ nhà văn người Anh sinh năm 1972 (tác giả của “PopCo”, “The end or Mr.Y” được Los Angeles Times xếp vào danh sách 61 cuốn sách không thể thiếu nếu muốn tìm hiểu về văn học hậu hiện đại) cũng tiết lộ: “Tôi muốn biết về tình dục nhiều như tôi biết về cuộc sống này, nhưng lại cảm thấy những chi tiết quan trọng nhất bao giờ cũng bị giấu kín đi. Vì thế, tôi luôn thích một quyển sách đầy chất khiêu dâm”.